Clean Bench là gì? Sự khác biệt giữa Clean Bench và tủ an toàn sinh học.

Clean Bench là gì?

Clean bench, hay còn gọi là tủ sạch, là một thiết bị phòng thí nghiệm được sử dụng để tạo ra một môi trường làm việc sạch sẽ, không có hạt bụi hay các tác nhân gây ô nhiễm. Thiết bị này hoạt động bằng cách lọc không khí đi vào buồng làm việc thông qua một bộ lọc hiệu suất cao (thường là HEPA hoặc ULPA), tạo ra một luồng khí sạch liên tục thổi qua khu vực thao tác.

Chức năng chính của Clean Bench

Chức năng chính của clean bench là bảo vệ mẫu vật hoặc quy trình khỏi bị nhiễm bẩn từ không khí xung quanh. Điều này rất quan trọng trong các ứng dụng cần sự vô trùng hoặc giảm thiểu ô nhiễm tối đa, ví dụ như:

• Nuôi cấy mô và tế bào: Đảm bảo môi trường vô trùng để tế bào không bị nhiễm vi sinh vật lạ.
• Điện tử và bán dẫn: Bảo vệ các linh kiện nhạy cảm khỏi bụi bẩn trong quá trình lắp ráp hoặc kiểm tra.
• Dược phẩm và y tế: Chuẩn bị thuốc, pha chế vô trùng hoặc thực hiện các quy trình yêu cầu độ sạch cao.
• Nghiên cứu khoa học: Các thí nghiệm cần môi trường kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo kết quả chính xác.

Nguyên lý hoạt động

Clean bench hoạt động dựa trên nguyên lý lọc khí và tạo dòng khí một chiều (laminar flow):

1. Hút khí: Quạt sẽ hút không khí từ môi trường bên ngoài vào tủ.
2. Lọc sơ bộ: Không khí được đưa qua bộ lọc sơ bộ (pre-filter) để loại bỏ các hạt bụi lớn.
3. Lọc chính: Sau đó, không khí tiếp tục đi qua bộ lọc HEPA (High-Efficiency Particulate Air) hoặc ULPA (Ultra-Low Penetration Air). Đây là bộ lọc quan trọng nhất, có khả năng giữ lại tới 99.97% các hạt có kích thước 0.3 micromet (đối với HEPA) hoặc thậm chí nhỏ hơn (đối với ULPA).
4. Tạo luồng khí sạch: Không khí đã được lọc sạch sẽ được thổi ra thành một luồng khí song song, ổn định (dòng chảy tầng) qua bề mặt làm việc. Luồng khí này có thể là:
   • Dòng khí ngang (Horizontal Laminar Flow): Khí thổi từ phía sau ra phía trước người thao tác.
   • Dòng khí dọc (Vertical Laminar Flow): Khí thổi từ phía trên xuống bề mặt làm việc.

Sự khác biệt với Tủ an toàn sinh học (Biological Safety Cabinet - BSC)

Mặc dù có vẻ tương tự, clean bench khác biệt với Tủ an toàn sinh học (BSC) ở mục đích bảo vệ:

• Clean bench: Chủ yếu bảo vệ mẫu vật khỏi ô nhiễm từ môi trường. Không bảo vệ người sử dụng khỏi các tác nhân nguy hiểm trong mẫu vật.
• Tủ an toàn sinh học (BSC): Bảo vệ người sử dụng, môi trường và cả mẫu vật khỏi các tác nhân sinh học nguy hiểm. BSC có nhiều cấp độ (Cấp I, Cấp II, Cấp III) với mức độ bảo vệ và tính năng khác nhau, chuyên dùng cho các phòng thí nghiệm sinh học.